Σάββατο 16 Απριλίου 2022

ΚΑΡΚΙΝΟΣ-ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Επανερχόμαστε στο θέμα του καρκίνου που παρουσιάστηκε κάποιους μήνες πριν. Εκεί,  γνωρίσαμε τα βασικά χαρακτηριστικά του καρκίνου και των αντίστοιχων κυττάρων (Καρκίνος-Βασικά Χαρακτηριστικά). Σήμερα θα παραθέσουμε τις βασικές τεχνικές/εξετάσεις που χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση του καρκίνου (και επαναλαμβάνω, τις βασικές, όχι όλες). Όπως είναι ή θα έπρεπε να είναι γνωστό, όσο πιο έγκαιρα γίνει η διάγνωση τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες επιτυχούς αντιμετώπισης της νόσου.
Δυστυχώς, ωστόσο η "ιατρική παιδεία" δεν είναι κάτι αυτονόητο, και σε αυτό δε φταίει αποκλειστικά ο καθένας από εμάς, αλλά συμβάλλει και ο καθένας μας.
Η διάγνωση λοιπόν του καρκίνου μπορεί αν γίνει με τους παρακάτω τρόπους:
  • Ιατρική Εξέταση: Κατά τη διάρκεια μιας απλής εξέτασης ή/και ψηλάφησης από κάποιο γιατρό, μπορεί να παρατηρηθούν μη φυσιολογικά ευρήματα, δηλαδή κάποιες ανωμαλίες, που εμείς δε μπορούμε να τις αντιληφθούμε, αλλά ένας γιατρός ναι. Τέτοιες μπορεί να είναι αλλοιώσεις στο δέρμα, ασυνήθες μορφή λεμφαδένων, κ.ά. Βέβαια, δε σημαίνει ότι όποιος έχει πρησμένους λεμφαδένες ή αλλαγή του χρώματος έχει καρκίνο.....
  • Εργαστηριακές Εξετάσεις: Επανέρχομαι στην "ιατρική παιδεία" και ανοίγω μια παρένθεση, καθώς μόλις χθες σε συζήτηση σχετικά με τον SARS-COV-2, αναφέρθηκε πως συστήνετε έπειτα από 3-6 μήνες να γίνουν εξετάσεις αιματολογικές. Στην ερώτηση κάθε πότε κάνετε αιματολογικές εξετάσεις, η απάντηση ήταν: "Η τελευταία φορά ήταν πριν 3 χρόνια"...Κλείνω λοιπόν την παρένθεση, λέγοντας πως οι αιματολογικές εξετάσεις πρέπει να γίνουν μέρους του τρόπου ζωής μας. Τουλάχιστον μια φορά το χρόνο. Δε θα δείξουν αν έχει συγκεκριμένη ασθένεια, αλλά θα "χτυπήσουν" το καμπανάκι για περαιτέρω ενέργειες... Στον καρκίνο λοιπόν, όταν υπάρχει κάποια ένδειξη, ή και κάποιο οικογενειακό ιστορικό, τότε διενεργούνται συγκεκριμένες αιματολογικές  εξετάσεις,  που στοχεύουν να βρουν κάποιους καρκινικούς δείκτες, δηλαδή μόρια, τα οποία ξέρουμε ότι υπάρχουν στα καρκινικά και όχι στα φυσιολογικά κύτταρα. Εδώ θα πρέπει να αναφερθεί, πως υπάρχουν αναρίθμητα τέτοια μόρια, και είναι λογικό να μη μπορεί να γίνουν τέτοιου είδους εξετάσεις. Π.χ. γνωρίζουμε πως στους άνδρες μετά από μια ηλικία, ή αν υπάρχει ιστορικό, ελέγχεται η πρωτεΐνη PSMA, ή PSA, και έχουμε μια πρώτη ένδειξη για καρκίνο του προστάτη. Για να μην μακρηγορήσουμε και άλλο, θα τονίσουμε πως υπάρχουν και πολύ πιο εξειδικευμένες εξετάσεις, οι οποίες δε μπορούν να γίνουν σε ένα απλό μικροβιολογικό εργαστήριο, αλλά σε εξειδικευμένα κέντρα, και έχουν άλλη ευαισθησία.
  • Απεικονιστικές Εξετάσεις: με τον όρο απεικονιστικές αναφερόμαστε σε ένα πλήθος εξετάσεων, όπως π.χ. τον υπέρηχο, την αξονική τομογραφία, τη μαγνητική τομογραφία και γενικότερα τεχνικές που στο τέλος έχουμε απεικόνιση μιας περιοχής και μπορεί ο ειδικός γιατρός να εντοπίσει αν υπάρχει κάτι διαφορετικό και ανησυχητικό. Πολύ χρήσιμες μέθοδοι, καθώς δείχνουν όχι μόνο αν υπάρχει κάποιος όγκος, αλλά και αν είναι ενεργός ή όχι, το μέγεθος και άλλες χρήσιμες πληροφορίες. Παρόλα αυτά, δεν υπάρχει τέλεια μέθοδος, εφόσον υπάρχουν περιορισμοί παντού. Έτσι και εδώ, ο βασικότερος περιορισμός είναι το μέγεθος, καθώς υπάρχει ένα συγκεκριμένο όριο, απ' όπου μπορούν να εντοπίσουν το σήμα. 
  • Βιοψία: Συνήθως έρχεται τελευταίο στη σειρά, αλλά δίνει και τις περισσότερες πληροφορίες. Κατά τη βιοψία, λαμβάνεται δείγμα, από το "ύποπτο" σημείο και αυτό αναλύεται περαιτέρω. Γενικότερα, η βιοψία και ο έλεγχος του δείγματος είναι συνήθης πρακτική σε οποιοδήποτε όγκο, καλοήθη ή κακοήθη, ή σε οποιαδήποτε αλλοίωση, πχ μια αρκετά μεγάλη ελιά που αφαιρέθηκε από το δέρμα. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της βιοψίας, εξάγονται και τα τελικά συμπεράσματα αλλά και τα επόμενα βήματα.
Βλέπουμε λοιπόν, πως η διάγνωση δεν είναι πάντα απλή υπόθεση, ούτε υπάρχει το μαγικό κουμπί που το πατάς και βλέπεις τι έχεις. Ωστόσο, εάν κάτι μας ανησυχεί, είναι προτιμότερο να το μοιραστούμε με τον οικογενειακό μας γιατρό. Αυτός γνωρίζει περισσότερα από εμάς, και μπορεί να μας κατευθύνει. Θα επιμείνω εδώ και πάλι στη σημασία της έγκαιρης διάγνωσης, καθώς είναι από τα βασικότερα πλεονεκτήματα στη μάχη κατά του καρκίνου. Σαφώς δε σημαίνει πως θα πηγαίνω για απεικονιστικές εξετάσεις κάθε τρεις και λίγο, αλλά εάν υπάρχει ένα ιστορικό την οικογένεια, σαφώς δε πρέπει να αγνοηθεί.
Σε επόμενα δημοσιεύματα, θα αναλύσουμε και τις εξετάσεις που αναφέρθηκαν παραπάνω.
Ως τότε, δε ξεχνάμε πως " Η ημιμάθεια είναι χειρότερη της αμάθειας".


Photo: https://www.verywellhealth.com/
Reference: cancer.gov


0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου