Φάρμακον < αβέβαιης ετυμολογίας, με πιθανότερη εκδοχή τη σύνθεση της λέξης από το ἄκος (θεραπεία) και ή το ρήμα φέρω ή την αιγυπτιακή ρίζα -pahr- που σήμαινε κάτι μαγικό αλλά και φάρμακο. Επίσης εικάζεται το φέρω + μάσσω
Όλοι κάποια στιγμή χρειάστηκε να λάβουμε κάποιο φάρμακο. Είτε από το στόμα, είτε από τη μύτη, είτε ως αλοιφή, είτε ως ενέσιμο...Το τελευταίο, δηλαδή με χρήση βελόνας, άλλους τους τρομάζει, και άλλους τους τρομάζει περισσότερο. Δε ξέρω για εσάς, αλλά προσωπικά, πολλές φορές αναρωτήθηκα γιατί άλλα φάρμακα εκχέονται μέσω κάποιας φλέβας, ενώ σε άλλα δε χρειάζεται και αρκεί ένα τρύπημα στο μπράτσο, ή στο γλουτό. Ας δούμε λοιπόν τους βασικούς τρόπους χορήγησης των ενέσιμων φαρμάκων (έχει και ορισμένες πολύ πιο σύνθετες, όπως π.χ. επισκληρίδιος, υπαραχνοειδής, τις οποίες για προφανείς λόγους θα αφήσουμε απ' έξω σήμερα.
Ας ξεκινήσουμε με την ενδοφλέβια (IV-Intravenous) χορήγηση. Εκεί με τη βοήθεια ενός ειδικού συστήματος που αποτελείται από μια σύριγγα (η οποία ΔΕΝ μένει μέσα στη φλέβα, αλλά χρησιμοποιείται για να εισέρθει το εύκαμπτο υλικό), και ένα πολύ ευλύγιστο μικροσκοπικό σωλήνα, ο γιατρός, ή πολλές φορές ο νοσηλευτής, βρίσκει "φλέβα"...Η παρουσία αίματος στο παραπάνω σύστημα, αποτελεί ένδειξη ότι έχει εισέλθει στη φλέβα. Το πλεονέκτημα της συγκεκριμένης μορφής χορήγησης είναι ότι το φάρμακο εισέρχεται άμεσα στην κυκλοφορία, και δεν πρέπει να περάσει το "γολγοθά" που αντιμετωπίζει π.χ. ένα χάπι.
Συνεχίζουμε με την ενδομυϊκή χορήγηση (ΙΜ-Intramuscular), όπου η χορήγηση γίνεται στους μύες. Η χορήγηση στους γλουτούς, ή στον δελτοειδής μυ του βραχίονα αποτελούν τέτοιες περιπτώσεις. Ενδομυϊκές χορηγήσεις γίνονται όταν θέλουμε να έχουμε απορρόφηση του φαρμάκου για μεγάλο χρονικό διάστημα, ή όταν θέλουμε να χορηγήσουμε φάρμακα τα οποία διασπώνται στο πεπτικό σύστημα, ή δε μπορούν να περάσουν μέσω του αίματος λόγω καθίζησης.
Τέλος, υπάρχει και η υποδόρια χορήγηση (SC-Subcutaneous), η οποία μπορούμε να πούμε πως είναι μια "ήπια" ενδομυϊκή χορήγηση. Παράδειγμα που όλοι γνωρίζουμε είναι η χορήγηση ινσουλίνης από τους διαβητικούς. Εάν προσπαθούσαμε να δούμε τη διαφορά ενδομυϊκής, υποδόριας, τότε αρκεί να βλέπαμε τη γωνία. Στην ενδομυϊκή, είναι σαν να καρφώνεις βελάκι στο στόχο. Σχεδόν πάντα κάθετα και σε μεγάλο βάθος.
Και η επόμενη ερώτηση λοιπόν για το 1 εκατομμύριο ευρώ είναι: Με ποιο τρόπο χορηγούνται τα εμβόλια;
Η απάντηση λοιπόν είναι, ανάλογα με το εμβόλιο. Υποδόρια χορηγούνται τα εξής εμβόλια : ιλαράς, παρωτίτιδας, ερυθράς, ανεμοβλογιάς, τετραδύναμο πολυσακχαριδικό μυνιγγιτιδοκόκκου και του έρπητα ζωστήρα κ.ά.. Ενδομυϊκά χορηγούνται τα εξής εμβόλια: διφθερίτιδας, τετάνου, ακυτταρικό κοκκύτη, διφθερίτιδας, τετάνου, ηπατίτιδας Α, ηπατίτιδας Β,
ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων, γρίπης πνευμονιόκοκκου κ.ά.
Και επειδή είμαστε και στην εποχή του SARS-COV2, τα εμβόλια για την COVID-19 γίνονται ενδομυϊκά, εξού και τα διάφορα τοπικά συμπτώματα ερεθισμού, αλλά και πόνου στην περιοχή.
"Η ημιμάθεια είναι χειρότερη της αμάθειας"
Πηγές
- ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΚΑΙ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ, ΤΖΙΑΦΚΟΥ ΕΥΤΥΧΙΑ, Διπλωματική Εργασία
- https://el.wiktionary.org/wiki
Φώτο
- https://www.facebook.com/kontasasnursingathome/
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου